Peulvruchten hebben enorm veel positieve eigenschappen. Zo bevatten ze veel gunstige voedingsstoffen, zijn ze budgetvriendelijk en kunnen ze veelzijdig gebruikt worden in de keuken. Ze hebben daarnaast ook een zeer lage ecologische voetafdruk en door hun lange houdbaarheid dragen ze bovendien bij aan de strijd tegen voedselverspilling. Toch eet slechts één op de vijf Belgen wekelijks peulvruchten. Het PeaPact2-project wil daarom de gele erwt in de schijnwerpers plaatsen om de eiwittransitie in Vlaanderen te stimuleren. Rikolto maakt onderdeel uit van dit project en werkt hiervoor samen met partners HOGENT, Inagro, PIBO en Bond Beter Leefmilieu.
Het PeaPact2-project richt zich op de teelt, verwerking en vermarkting van gele erwten in Vlaanderen, met als doel om een lokale en duurzame eiwitketen te creëren. Momenteel zijn we voornamelijk afhankelijk van Latijns-Amerika en voor een deel ook van Centraal-Europa voor de invoer van eiwithoudende gewassen. Het idee van het PeaPact2-project is dus om voor de gele erwt ook in Vlaanderen een lokale en duurzame eiwitketen te creëren. Diverse stakeholders – zoals landbouwers, verwerkers, academici en start-ups – werken daarvoor samen aan een hele reeks uitdagingen die daar komen bij kijken.
Het telen van gele erwten is zeer gunstig voor de landbouwgrond, omdat ze stikstof uit de lucht kunnen opnemen, waardoor er minder bodembemesting nodig is. Toch worden er momenteel weinig peulvruchten geteeld in Vlaanderen. Er zijn namelijk ook een aantal uitdagingen verbonden aan de teelt van dit eiwithoudende gewas.
Gele erwten zijn niet aangepast aan onze klimatologische regio, waardoor hun oogst zeer onvoorspelbaar is. Dit baart veel landbouwers zorgen en daarom zijn ze niet meteen geneigd om dat risico alleen te dragen. Om de teeltrisico’s te verkleinen, wordt er gewerkt aan innovatieve teeltmaatregelen, zoals vogelafweer, ziektebestrijding en mengteelten van erwten en granen. Er worden ook veldproeven uitgevoerd om variëteiten te ontwikkelen die beter aangepast zijn voor deze regio.
Na de oogst ondervinden landbouwers ook vaak problemen met het drogen, reinigen, opslaan en transporteren van de erwten. Samen met verwerkers wordt er daarom gezocht naar oplossingen die zowel de kwaliteit als de economische haalbaarheid van de erwten ten goede komen.
.png)
Het aanbod plantaardige producten in de supermarkt wordt steeds groter. Ook de vraag naar plantaardige eiwithoudende producten en vleesvervangers stijgt. Het is een markt die momenteel veel aantrek heeft en de gele erwt kan op dat elan meesurfen. Het is een goed moment om dit project te ondersteunen.
Rikolto is verantwoordelijk voor het zoeken naar een geschikt model van samenwerking tussen de verschillende ketenactoren, dat leefbaar is voor iedereen. Om te kunnen spreken van een efficiënte samenwerking, moeten alle ketenactoren voldoende inspanningen doen om tot een gepaste spreiding van winsten en risico’s te komen. De verschillende samenwerkingsmodellen variëren in de mate van samenwerking tussen landbouwers en verwerkers, de manier waarop inkomsten verdeeld worden en het beheer van risico’s. Door verschillende modellen te testen en te analyseren, wordt gezocht naar het beste model dat alle ketenactoren ten goede komt. Op die manier kunnen we een eiwitketen ontwikkelen die niet alleen duurzaam maar ook eerlijk is.
De vraag naar lokaal geteelde peulvruchten neemt alsmaar toe, zowel vanuit de retail als de verwerkende industrie. Vlaanderen streeft ernaar een voortrekkersrol te hebben in de productie en consumptie van duurzame eiwitten, zeker in het kader van de eiwitshift. Op dit moment is de verhouding dierlijke/plantaardige eiwitten ongeveer 60/40. In een gezond en duurzaam voedingspatroon consumeren we in verhouding méér eiwitten uit plantaardige bronnen. Die evolutie wordt de eiwitshift genoemd. Het doel is om tegen 2030 de verhouding tussen dierlijke en plantaardige eiwitten in de Vlaamse consumptie om te buigen tot een ratio van 40/60 dierlijke/plantaardige eiwitten. Door het zoeken naar een duurzame samenwerking tussen de verschillende ketenactoren voor de gele erwt draagt Rikolto bij aan deze eiwitshift.
Het PeaPact2-project wordt ondersteund door de Vlaamse Overheid en mede gefinancierd door de Europese Unie.
.jpg)