In het Antwerpse Klimaatplan staat de ambitie om het voedselsysteem te verduurzamen. De stad start daarom met de opmaak van een voedselstrategie. Daarbij wordt de hele voedselketen onder de loep genomen: van productie over logistiek en verkoop tot consumptie en overschotten. De strategie zal duidelijk maken welke strategische keuzes de stad samen met anderen kan maken om tot een meer sociaal inclusief, innovatief en circulair voedselsysteem te komen. De stad roept ook haar burgers op om te participeren in de opmaak van de voedselstrategie.
De stad Antwerpen wil de CO2-uitstoot op haar grondgebied tegen 2030 terugdringen met 50 tot 55%. Maar het consumptie- en voedingspatroon van de Antwerpenaar zorgt ook voor heel wat broeikasgasuitstoot en klimaatimpact buiten het grondgebied van de stad. Voeding zorgt immers voor een aanzienlijke CO2-uitstoot, zowel bij de productie, verwerking, distributie als consumptie.
Een uitgewerkte voedselstrategie op maat van de stad Antwerpen biedt daarom heel wat voordelen. Ze kan bijdragen aan gezondere en duurzamere eetpatronen, minder voedselverspilling, en een sterkere en meer lokale economie. Tegelijk werkt ze mee aan armoedebestrijding en biedt ze kansen voor innovatie. Ten slotte kan een uitgewerkte voedselstrategie de positie van Antwerpen als culinaire hoofdstad versterken.
Aan de slag met voedseloverschotten op school
Schepen voor leefmilieu Tom Meeuws: “Een beter klimaat kan niet zonder een slimme voedselstrategie. Hierin schuilen zowel economische als ecologische opportuniteiten. We zijn een stad van 530.000 inwoners, bijna 200 supermarkten en meer dan 4000 eetgelegenheden. Een voedselstrategie moet ervoor zorgen dat we beter en bewuster omgaan met al het voedsel dat hier dagelijks in omloop is. Dit is dan ook een brede oproep aan alle levende krachten in Antwerpen om dit verhaal samen met ons te schrijven.”
Om alles uit te werken, gaat de stad in zee met Rikolto en Let Us. Rikolto (het vroegere Vredeseilanden) heeft jarenlange expertise in duurzame voeding en hielp al ettelijke steden in binnen- en buitenland bij de ontwikkeling van een voedselstrategie. Let Us heeft veel ervaring opgebouwd in innovatief stedelijk voedselbeleid en participatie. Samen met de participatie-experten van Commonslab en Levuur werken zij het traject uit.
In Antwerpen is men al langer bezig met duurzame voeding. In 2019 werd de Antwerpse Voedselraad opgericht door Commons Lab vzw, Universiteit Antwerpen, Boeren en Buren, Boerenbond, Rikolto en andere lokale initiatiefnemers. Die raad denkt na over lokale, ecologisch en eerlijke voedseltransitie. Met de opmaak van een allesomvattende voedselstrategie zet de stad nu de volgende stap. Ze richt zich zowel tot de Voedselraad, het bedrijfsleven, kennisinstellingen en verenigingen als individuele bewoners.
Om haar voedselstrategie vorm te geven vertrekt de stad vanuit enkele gerichte vragen. Hoe werken we aan gezonde voeding op school? Welke kansen liggen er voor de horeca? Hoe kunnen we de logistieke aanvoer van voedselproducten verbeteren? Welke afvalstromen kunnen we als grondstof gebruiken voor nieuwe hoogwaardige producten? Welke ruimte is er in en rond de stad voor duurzame voedselproductie? Wat kunnen burgerinitiatieven betekenen? En hoe kan de stad zelf het goede voorbeeld geven?