Op 31 oktober 2023 is in Indonesië het Sustainable Rice Platform (SRP) Nationaal Samenwerkingsverband opgericht. Dit samenwerkingsverband is opgezet door Rikolto, Preferred by Nature en de Coalitie voor Voedselsoevereiniteit (KRKP), in samenwerking met vertegenwoordigers van de overheid, universiteiten en bedrijven. Het doel is om de rijstproductie in Indonesië duurzamer te maken en de voedselzekerheid te verbeteren. De samenwerking is een belangrijke stap in de transitie naar een milieuvriendelijke rijstsector.
De rijstsector in Indonesië staat voor ernstige uitdagingen. Boeren kijken aan tegen de milieuschade ten gevolge van het overmatig gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen en kunstmest. Dat is niet alleen schadelijk voor de bodem, maar ook voor hun gezondheid. Daarnaast is er steeds minder water beschikbaar voor irrigatie, wat de rijstproductie onder druk zet. Ook de gevolgen van klimaatverandering, zoals onvoorspelbare regenval en overstromingen, maken het steeds moeilijker voor boeren om goede oogsten te realiseren.
Bovendien hebben veel boeren moeite om hun rijst op de markt te brengen, omdat ze vaak afhankelijk zijn van lokale handelaren en beperkte toegang hebben tot grotere afzetmarkten. Hierdoor krijgen ze niet altijd een eerlijke prijs voor hun producten.
De SRP-standaard helpt landbouwgemeenschappen om duurzame rijstteeltpraktijken te begrijpen en zich eraan aan te passen. SRP als platform heeft als doel communicatie te bevorderen, gemeenschapsbetrokkenheid te stimuleren en duurzaamheid te promoten. Het erkennen van de diverse regionale contexten is essentieel om directe voordelen voor boeren te waarborgen en hun levensonderhoud te verbeteren. Bovendien helpt SRP om de samenwerking tussen boeren, de overheid en marktpartijen te versterken.
Rikolto werkt al sinds 2018 aan het verbeteren van de rijstsector in Indonesië. Het programma promoot duurzame landbouwmethoden volgens de normen van het Sustainable Rice Platform (SRP), de eerste internationale standaard voor duurzame rijstproductie. Deze standaard helpt boeren om efficiënter met natuurlijke hulpbronnen om te gaan en klimaatvriendelijke productiemethoden toe te passen. Zo leren ze bijvoorbeeld om minder chemische middelen te gebruiken en hun rijst op een manier te verbouwen die minder schadelijk is voor de bodem en minder water verbruikt.
Meer dan 2.700 boeren in Indonesië passen de SRP-normen al toe, mede dankzij de trainingen die Rikolto heeft georganiseerd. Dit heeft niet alleen positieve effecten op het milieu, maar zorgt er ook voor dat boeren hun opbrengsten op lange termijn kunnen verbeteren. Toch blijft het voor veel van deze boeren een uitdaging om toegang te krijgen tot nieuwe, duurzame markten.
Om deze uitdagingen aan te pakken, is in 2023 het SRP Nationaal Samenwerkingsverband opgericht. Dit platform brengt vertegenwoordigers samen van de Indonesische overheid, boerenorganisaties, bedrijven en niet-gouvernementele organisaties (NGO's). Door deze verschillende partijen samen te brengen, kan er beter worden samengewerkt aan een duurzame toekomst voor de rijstsector.
Het samenwerkingsverband heeft twee hoofddoelen. Ten eerste wil het een nationale richtlijn opstellen voor duurzame rijstproductie, die aansluit bij de Indonesische wetgeving en omstandigheden. Deze richtlijn moet duidelijk maken wat er nodig is om rijst op een milieuvriendelijke manier te verbouwen, en hoe boeren zich aan deze normen kunnen houden.
Ten tweede wil het platform een nationaal forum creëren waarin alle betrokkenen uit de rijstsector – van boeren tot beleidsmakers en bedrijven – met elkaar in gesprek kunnen gaan. Dit forum zal een sleutelrol spelen in de promotie van klimaatvriendelijke en duurzame rijstproductie in het hele land.
De oprichting van het SRP Nationaal Samenwerkingsverband is het resultaat van jarenlange inspanningen. Sinds 2019 heeft Rikolto, samen met GIZ Indonesia, meerdere bijeenkomsten georganiseerd met belangrijke spelers uit de rijstsector. Dit leidde uiteindelijk tot de oprichting van een platform waar deze partijen kunnen samenwerken aan de duurzame rijstagenda.
In 2021 zijn er demonstratievelden opgezet in drie districten in Centraal-Java. Deze velden dienen als voorbeeld van hoe de SRP-standaard in de praktijk kan worden toegepast. De resultaten van deze demonstratievelden helpen om de overheid te overtuigen van de voordelen van duurzame rijstproductie.
Het SRP Nationaal Samenwerkingsverband zal elke twee maanden bijeenkomen om de voortgang te bespreken en samen te werken aan de nationale richtlijn voor duurzame rijstproductie. Tegelijkertijd blijft het platform werken aan bewustwording rond duurzame rijst, niet alleen onder beleidsmakers en bedrijven, maar ook bij boeren en consumenten.
De weg naar duurzame rijstproductie is een geleidelijk proces dat inzet vraagt van iedereen die betrokken is. Het gaat verder dan de termijn van één regering, en het is belangrijk dat alle betrokkenen verantwoordelijkheid nemen in deze overgang naar duurzaamheid. De oprichting van de SRP Nationale Werkgroep is een belangrijke stap in dit proces. Rikolto blijft bewijsmateriaal verzamelen, onze pilotprojecten uitbreiden en de SRP-standaard promoten. Zo zorgen we ervoor dat op lange termijn veilige, gezonde en voedzame rijst beschikbaar blijft voor iedereen.
De SRP-normen bieden boeren de mogelijkheid om hun landbouwpraktijken te verduurzamen en hun inkomen te verbeteren. Door samen te werken met de overheid en het bedrijfsleven kunnen we ervoor zorgen dat duurzame rijstproductie in heel Indonesië wordt omarmd. Dit draagt bij aan een betere voedselzekerheid, een schoner milieu en een gezondere toekomst voor boeren en consumenten.
De oprichting van het SRP Nationaal Samenwerkingsverband is een belangrijke mijlpaal in deze reis. Rikolto blijft zich inzetten om duurzame rijstproductie te bevorderen en zo bij te dragen aan een toekomst waarin iedereen toegang heeft tot gezond, veilig en duurzaam voedsel.
Rikolto heeft een ruime ervaring in de Indonesische rijstsector en het aanmoedigen van de adoptie van de SRP-standaard. In 2018 begonnen we al met het geven van SRP-trainingen. Momenteel passen meer dan 2.700 boeren duurzame rijstproductiemethoden toe. De SRP-standaard is een essentiële richtlijn voor het bevorderen van duurzame rijstteelt, waarmee zowel milieubehoud wordt gestimuleerd als de voedselproductie in het hele land wordt verhoogd.