Al jaren probeert Rikolto via training en scholing producenten te ondersteunen in de verbetering van hun landbouwtechnieken en in de professionalisering van hun bedrijf en coöperatieve. Dat doen we ook in Centraal-Amerika. Met vallen en opstaan, zien we vooruitgang en vernieuwing. Wat ons het meeste opvalt in een dergelijk leerproces is dat boeren heel graag leren van andere boeren. Ze passen hun praktijken pas aan als ze de goede resultaten zien bij andere boeren. Boeren spreken dezelfde taal, verstaan mekaar of het nu in België is dan wel in Nicaragua.
Dat bracht ons op het idee om, in samenwerking met de provincie West-Vlaanderen, een leerplatform van boeren op te zetten rond groentekweek. In eerste instantie voor en met boeren uit de Centraal Amerikaanse regio (Nicaragua, Honduras, Guatemala), maar ook met boeren en technici uit West-Vlaanderen, meer bepaald uit de regio Roeselare, de groentestreek bij uitstek. In 2017 werd dit platform opgestart.
Maar wat zijn de meest prangende problemen voor de groentetelers? Waarover wilden ze precies uitwisselen? Om dit te weten te komen, organiseerde Rikolto overlegmomenten in de drie landen. Erg levendige gesprekken waren dit. De boeren voelden dat ze nu zelf heel duidelijk en vooral heel concreet konden aanhalen waar er knelpunten lagen, wat belangrijk was om aan de marktvraag te kunnen voldoen, en welke andere spelers ze graag in het leerplatform wilden betrekken.
Er kwamen landbouwtechnische aspecten aan bod zoals irrigatie, bestrijden van ziektes, bodembeheer, maar er waren ook uitdagingen op vlak van bedrijfsbeheer, zoals een business plan opstellen en monitoren, labels, kwaliteitscontrole. Ook coöperativisme was een belangrijk thema: hoe stel je goeie statuten op? Welke sancties zijn er voor leden die de regels niet volgen? Hoe kan een coöperatie democratisch werken?
Uiteindelijk kozen de boeren om te werken rond landbouwtechnische aspecten van drie teelten: sla, tomaten (al dan niet in microtunnels) en wortelen. De farm field schools waren hiervoor de aangepaste methodiek. Dat is eigenlijk leren op het veld, al doende. Een boer stelt een stukje grond ter beschikking en de les kan beginnen. Gekoppeld aan wat sessies in een hangar, waar men bord, flipcharts en stiften had, heeft men een reeks van 10 à 12 onderwerpen behandeld in elk land.
Hiervoor hadden we de medewerking van lesgevers van El Zamorano, de landbouwuniversiteit van Honduras en van de Universidad del Valle van Guatemala. In de sessies namen ook verschillende afgevaardigden van privéondernemingen deel zoals ondernemingen van biologische zaden en meststoffen, van irrigatiemateriaal, van serres en microtunnels. Dit betekende uiteraard een win-win : de boeren leerden om het materiaal in de praktijk te gebruiken, interessant voor de producenten om daadwerkelijk aan de slag te gaan en voor de ondernemers ligt daar uiteraard een eventueel potentiële markt.
Van 23 tot 27 oktober werd er een uitwisseling georganiseerd in Guatemala met deelnemers uit de drie landen. Guatemala is op vlak van groentekweek, het voorbeeldland in de regio. Er waren boeren, ondernemers, onderzoekers,... en dat maakte de uitwisseling zo uniek. Er werden bezoeken gebracht, er werden informatiesessies georganiseerd en er werd in groepen gewerkt : boeren met boeren, technici met technici , ondernemers met ondernemers... en ook soms gemengde groepen. Rijke discussies, interessant conclusies en zelfs commerciële deals.
Op die élan gaan we verder. Er zijn persoonlijke contacten gegroeid, er zijn whatsapp groepen opgestart, er is een facebook pagina met heel veel informatie.
Het Wereldcentrum van de provincie West Vlaanderen ondersteunde dit hele leerproces. Zonder hun financiële inzet en input van interessante ideeën zou dit niet mogelijk zijn geweest. In juni 2018 komen een tiental boeren en landbouwkundigen uit Centraal-Amerika naar West-Vlaanderen. Een volgende interessante stap in het leerplatform.
.jpg)