Een nieuwe tool – de Voedselverliesscan – ondersteunt bedrijven in de voedingsindustrie in hun strijd tegen voedselverlies. De scan helpt bedrijven om verliezen te meten en biedt concrete adviezen om verspilling in productieprocessen te verminderen. Flanders’ FOOD ontwikkelde de tool in samenwerking met Fevia, Too Good To Go, ILVO, OVAM en FoodWIN, de afdeling binnen Rikolto die gespecialiseerd is in het vermijden van voedselverlies.
De meetdata zijn cruciaal nu bedrijven transparanter moeten rapporteren over hun duurzaamheidsinspanningen in kader van nieuwe wetgeving, zoals de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) de EU-doelstelling om voedselverliezen te reduceren met 10% tegen 2030 en het Vlaamse actieplan tegen voedselverspilling.
De voedselverliesscan bestaat uit een gebruiksvriendelijke vragenlijst en een rekentool. Met de resultaten uit de vragenlijst kunnen bedrijven inschatten waar voedselverlies optreedt binnen hun processen. “Via een vragenlijst op voedselverliesscan.be maken bedrijven een eerste inschatting waar de meeste verliezen in hun bedrijf te situeren zijn”, zegt Marie Demarcke van Flanders’ FOOD. “In een eenvoudige rekentool worden voedselverlies, nevenstromen en afval berekend op bedrijfsniveau. Afhankelijk van de antwoorden in de vragenlijst worden opvolgacties voorgesteld.” Daarbij kunnen bedrijven ook beroep doen op de expertise en dienstverlening van Flanders' FOOD.
Het aanpakken van voedselverlies vereist echter meer dan technologische innovaties. “Het vraagt ook om een sterke bedrijfscultuur die gericht is op opleiding, betrokkenheid en communicatie met personeel”, benadrukt Demarcke. Acties dienen ook verder te gaan dan de bedrijfsmuren. “Meer samenwerking in de waardeketen is cruciaal. Door nauwer overleg met klanten en leveranciers kunnen processen beter worden afgestemd.” Ook Artificiële Intelligentie (AI) biedt nieuwe mogelijkheden om de marktvraag te voorspellen en het voorraadbeheer te optimaliseren, met minder voedselverlies als gevolg.
Om bedrijven kennis te laten maken met de mogelijkheden van de Voedselverliesscan, organiseert Flanders’ FOOD een webinar op 25 november om 13u. Inschrijven kan via de website van Flanders’s FOOD.
Fevia, de federatie van de Belgische voedingsbedrijven, start op 18 november een lerend netwerk rond voedselverlies, waarin bedrijven van elkaar kunnen leren en inspiratie kunnen opdoen. Dit netwerk bestaat uit vier halve dagen op locatie bij de deelnemende bedrijven. Geïnteresseerden kunnen zich inschrijven via de website van Fevia.
De belangrijkste acties die bedrijven kunnen nemen om voedselverlies te verminderen, zijn in te delen in vijf categorieën:
Meten is weten
Hoewel intuïtie een beginpunt kan zijn, is het meten van voedselverlies essentieel voor een effectieve reductie. De tool op voedselverliesscan.be helpt bedrijven cijfers over grondstoffen, eindproducten en voedselreststromen te analyseren. Daarnaast staat Flanders' FOOD klaar met advies om bedrijven verder te begeleiden in dit proces.
Bedrijfscultuur: voedselverlies als gedeelde verantwoordelijkheid
Naast technische oplossingen is het ook belangrijk om voedselverlies als een gedeelde verantwoordelijkheid binnen de bedrijfscultuur te verankeren. Bedrijven die dit succesvol aanpakken, investeren in duidelijke communicatie, betrokkenheid van medewerkers en een inclusieve arbeidsorganisatie. Flanders' FOOD biedt inspiratie en tools aan om werknemers beter te betrekken, wat leidt tot minder fouten en minder voedselverspilling.
Herwerking en doneren van voedseloverschotten
Voedsel dat niet meer geschikt is voor verkoop, kan vaak nog worden herwerkt of geschonken. Flanders' FOOD en Fevia ondersteunen bedrijven bij het ontwikkelen van oplossingen om eetbaar voedsel een nieuwe bestemming te geven. De recent gepubliceerde brochure van Fevia biedt praktische handvatten voor bedrijven die voedseloverschotten willen inzetten voor een goed doel.
Verhoging van de OEE (Overall Equipment Effectiveness)
Door te focussen op de efficiëntie van productieapparatuur kunnen bedrijven niet alleen hun productiviteit verhogen, maar ook voedselverlies verminderen. Een hoge OEE betekent minder stilstand, betere benutting van grondstoffen en een lagere kans op verlies.
Overleg met klanten en toeleveranciers in de waardeketen
Samenwerking binnen de volledige waardeketen is essentieel. Door nauwer overleg met klanten en leveranciers kunnen processen beter worden afgestemd, wat leidt tot een efficiëntere productie en minder verlies.
.jpg)