Zin in een snelle plantaardige hap? Dan moet je goed zoeken, want slechts 6% van de hoofdgerechten in fastfoodrestaurants zijn volledig plantaardig. De helft van de menu's bevat zelfs geen enkel plantaardig alternatief. Bovendien lijken fastfoodketens in België het nog iets slechter te doen dan in andere landen. Dat leren we uit de Fast-Food Menu Ranking van ProVeg. Fastfoodketens hebben de business-opportuniteiten van een plantaardig aanbod dan wel ontdekt, maar er is nog een hele weg af te leggen om van plantaardig een gemakkelijke keuze te maken.
De resultaten doen denken aan ons Superlijst-onderzoek bij Belgische supermarkten, nu bijna een jaar geleden. Supermarkten kunnen ons helpen om wat vaker plantaardig te eten via hun assortiment, hun promoties, de winkelomgeving en het beleid. Wat bleek uit ons onderzoek? Slechts 4% van de kant-en-klare maaltijden in Belgische supermarkten is plantaardig. In de promotiefolders zien we maar zelden plantaardige alternatieven verschijnen. En concrete doelstellingen om het aandeel van plantaardige eiwitten in de verkoopcijfers te verhogen, zijn er nog niet, al zien we wel hoopgevende initiatieven met potentieel. Net als bij de fastfoodketens zien we dus wel wat bewegen bij supermarkten, zij het nog heel kleinschalig en aarzelend.
Wanneer grote ketens uitdrukkelijk kiezen om van plantaardig de makkelijkste keuze te maken, creëren ze op grote schaal een positieve impact.
Het mag nochtans vooruitgaan. Een plantaardiger dieet is een grote hefboom tegen de klimaatverandering, en wat minder vlees op het menu komt onze eigen gezondheid ook ten goede. Dat weten ze al langer bij het Vlaams Instituut Gezond Leven. Daarom vind je bij de voedingsdriehoek sinds kort de halfhalf-richtlijn: kies de helft van de week voor een plantaardige maaltijd. De website biedt je alvast enkele kapstokken om je weekmenu samen te stellen. Haalbaar en eenvoudig, toch?
Hoe gezond en duurzaam je eet, hangt wel niet alleen van jezelf af. De beschikbaarheid en zichtbaarheid van gezonde en duurzame voeding bepalen in grote mate onze eetgewoontes. Als we duurzamer en gezonder willen leven, moet onze voedselomgeving dat veel sterker faciliteren, stelden wetenschappers recent nog in een uitgebreid advies aan de Europese Commissie.
Helaas gaat het niet zo goed met onze Vlaamse voedselomgeving. Onderzoek van Sciensano wees onlangs uit dat 88% van de Vlamingen in een ‘voedselmoeras’ woont, een buurt met meer ongezonde dan gezonde verkooppunten. In dit onderzoek golden supermarkten trouwens als gezonde verkooppunten, omdat ze voor veel mensen de primaire bron vormen voor gezonde en verse voeding. Toch is ook de supermarkt een voedselomgeving waar ongezonde en ultrabewerkte voeding nog erg veel schapruimte en aandacht krijgt, blijkt uit eerdere Superlijst-studies in Nederland en nieuw onderzoek van Sciensano in Vlaanderen. Als je weet dat bijna elke residentiële buurt in Vlaanderen wel een supermarkt heeft, begrijp je dat de impact van de grote supermarkt- en fastfoodketens op onze Vlaamse voedselomgeving groot is.
Die situatie biedt ook opportuniteiten. Wanneer grote ketens uitdrukkelijk kiezen om van plantaardig de makkelijkste keuze te maken, creëren ze op grote schaal een positieve impact. Dan spelen ze niet alleen in op de normen en eetpatronen van een nieuwe, meer milieu- en gezondheidsbewuste generatie, maar veranderen ze ook de norm voor iedereen in die voedselomgeving.
Dus ja, graag meer plantaardige gerechten in de winkelrekken en op de fastfoodmenu's. Hoe sneller, hoe liever!
Welke supermarkt heeft het grootste plantaardige aanbod, welke supermarkt zet het meest in op duurzame landbouw en welke supermarkt staat het verst in de strijd tegen voedselverspilling? Lees de belangrijkste bevindingen of download het rapport van Superlijst Milieu 2022 België.