Maarten Corten nam deel aan het vierde Food Waste Fest en deelt zijn ervaringen.
‘Samenwerken’, is dat niet een al te vrijblijvend antwoord op het complexe probleem van voedselverlies?
Nochtans was precies dat het centrale thema van het vierde Food Waste Fest, afgelopen maand in Brussel. We hebben het hier toch over één van de grootste uitdagingen in het globale voedselsysteem, niet? Als voedselverlies een land was, zou het de derde grootste uitstoter van broeikasgassen zijn. Datzelfde ‘Food Waste Land’ verbruikt 24% van het zoetwater dat wereldwijd gebruikt wordt voor gewassen, beslaat 23% van al het akkerland en verbruikt 23% van alle meststoffen. Maar liefst een derde van het wereldwijd geproduceerde voedsel gaat verloren (14%) of wordt weggegooid (17%). Een krankzinnig probleem, wanneer voedselzekerheid opnieuw een steeds acuter probleem wordt.
Een oproep tot samenwerken klinkt dan misschien wat flauwtjes. Thibault Geerardyn, directeur van Rikolto in België, formuleerde het zelfs nog wolliger en sprak in zijn inleiding over ‘verbinding zoeken’ en ‘anders kijken’. Klinkt mooi, maar is dat geen zwaktebod?
Allerminst, verduidelijkte diezelfde Thibault meteen: “Verbinding is geen wollig begrip, maar een strategie om complexe problemen aan te pakken.” Hij nodigde iedereen uit om samen een collectief toekomsttraject uit te stippelen en haalde daarbij de recente integratie van FoodWIN en Rikolto aan. “Voedselverlies is een ideaal aanknopingspunt voor samenwerking met food service en andere ketenspelers, omdat er op korte termijn al financiële impact voelbaar is. Gecombineerd met de expertise op vlak van duurzame voedselsystemen, willen we deze samenwerkingen verdiepen op andere thema’s, zoals de omschakeling naar meer plantaardige voeding en eerlijke handelsrelaties met boeren en leveranciers. Zo hopen we een vliegwiel te creëren om de maatschappelijke transitie op snelheid te brengen.”
(Lees verder onder de afbeeldingen)
"Ik duwde de deelnemers vriendelijk uit hun comfortzone en dropte ze in een heus rollenspel. De oogst was rijk."
Heb je interesse in ons traject in grootkeukens of in workshops voor je hotel of restaurant? Contacteer ons FoodWIN-team en we vliegen er meteen in.
Vertegenwoordig je een stad of gemeente en wil je jouw regio verspillingsvrij maken? Laat ons de handen ineenslaan en de uitdagingen in jouw regio aanpakken.
De aanwezigen moesten wellicht niet meer overtuigd worden van het belang van samenwerking. Iedereen die de strijd aangaat met voedselverlies, weet dat je in je eentje nergens geraakt. De hamvraag is hoe je effectieve samenwerkingen opzet. Hoe kan je voorbij je eigen context kijken, hoe kan je opportuniteiten zien buiten je eigen referentiekader, hoe kan je de juiste partners vinden, en hoe creëer je een stabiele win-win voor alle betrokkenen? Op die vragen zocht het Food Waste Fest dit jaar een antwoord.
Philippe Schuler, duurzaamheidsconsultant bij Quest en voormalig Global Impact Manager van Too Good To Go, wond er geen doekjes om: “Voedselverspilling is een systemisch vraagstuk waarvoor niet één pasklaar antwoord is.” Ketenactoren en stakeholders hebben dus vooral een kader nodig om samen oplossingen te zoeken die in hun specifieke context werken. Hij presenteerde dan ook een uitgebreid recept voor effectieve samenwerking.
Hoe kan zo’n samenwerking er dan uitzien? Bertrand Delubac van circulaire bakkerij-brouwerij JANINE inspireerde het publiek met een nieuw initiatief: een bier gebrouwen op basis van het overtollige brood van de Marriott Bonvoy Hotels. Zo maakte hij duidelijk dat een samenwerking met een onverwachte partner vruchten kan afwerpen, of in dit geval: een lekker biertje.
Ook cruciaal voor een succesvolle samenwerking: data. Dankzij artificiële intelligentie kunnen we steeds specifiekere data verzamelen over het eten dat we weggooien. De Kitro-weegschaal uit een project van de Arteveldehogeschool berekent op basis van foto’s hoeveel gram van welke productgroep in de vuilbak verdwijnt. Dit soort data zijn niet alleen confronterend, maar laten cateraars toe om zeer gerichte ingrepen in hun aanbod en werking door te voeren. Daarom gaat ook FoodWIN sinds kort met de Kitro-weegschaal aan de slag.
(Lees verder onder de galerij)
Meten en samenwerken: die kernboodschap uit de plenaire sessie klonk ook door in de workshops. Zo werd er dieper ingegaan op de slimme weegschaal, werden de resultaten van een survey bij zuivelproducenten en retailers besproken, en toonde Gerum Dujardin van FoodWIN creatieve manieren om voedsel te hergebruiken in de horeca.
Zelf mocht ik de workshop over supermarkten leiden, dus duwde ik de deelnemers vriendelijk uit hun comfortzone en dropte ze in een heus rollenspel. Ter inspiratie begon de sessie met een inleiding over Superlijst Milieu, dat het beleid van de vijf grootste supermarkten tegen voedselverspilling onderzocht. Ook de resultaten van de burgerpanels die Rikolto voerde in het kader van het EIT Food SUCCESS-project, kwamen aan bod. Daarna moesten vijf teams een actieplan tegen voedselverspilling pitchen aan het bestuur van een fictieve supermarkt.
De oogst was rijk: dynamische ‘electronic shelf labelling’, software-oplossingen voor een efficiëntere stock, advocacy naar de overheid, sensibiliseringscampagnes voor consumenten, portiegroottes afstemmen op singles en éénoudergezinnen, creatieve food recycling, snellere schenkingen aan voedselbanken, samenwerkingen met steden en gemeentes…
Maar wat minstens even inspirerend was als de pitches, waren de gesprekken die erop volgden. De workshop bracht actoren samen met heel andere perspectieven, en in de gesprekken leerden ze elkaars uitgangspunten en uitdagingen beter kennen. Ook dat is een voorwaarde tot een geslaagde samenwerking: elkaar begrijpen en vertrouwen.
Op de receptie gingen de gesprekken lustig voort met een drankje en hapje. De catering door onder meer Rekub en Fermenthings was onweerstaanbaar; van voedselverspilling was er dan ook geen sprake. En zo deed het Food Waste Fest ook dit jaar wat het moet doen en altijd al heeft gedaan: ketenactoren, stakeholders en innovators inspireren en samenbrengen. Ook dat is een cruciale strategie in de strijd tegen voedselverlies.
.jpg)