Wat als rijststro niet zomaar een restproduct was, maar een kans? In de Vietnamese provincie Dong Thap zijn boeren van de Tan Binh-coöperatie erin geslaagd rijststro een tweede leven te geven als vruchtbare kweekbodem voor paddenstoelen. Zo verminderen ze verspilling en creëren ze een extra inkomensbron. In samenwerking met het provinciale departement voor plattelandsontwikkeling en met steun van de Belgische ontwikkelingssamenwerking (DGD), bewijst dit project dat circulaire landbouw niet alleen goed is voor de planeet, maar ook economische kansen biedt aan boeren.
.jpeg)
Veel boeren blijven na de oogst van hun rijstvelden achter met een grote hoeveelheid rijststro. Omdat ze vaak geen alternatieve oplossingen zien, wordt het stro nog te vaak gewoon verbrand, wat enorm bijdraagt aan de uitstoot van broeikasgassen. Deze praktijken staan haaks op de richtlijnen van de Sustainable Rice Platform (SRP)-standaard, waarbinnen ook Rikolto ijvert voor een duurzamere rijstteelt.
De Tan Binh-coöperatie pakt het daarom anders aan door rijststro te hergebruiken als voedingsbodem voor paddenstoelen. Nadat de paddenstoelen geoogst zijn, wordt het overgebleven stro op zijn beurt weer verwerkt tot organische mest, die de bodem verrijkt. Zo ontstaat een circulair model waarbij niets verloren gaat.
Deze werkwijze levert niet alleen een duurzamere vorm van landbouw op, maar creëert ook extra inkomsten voor de boeren. De coöperatie wist 500 balen rijststro (ongeveer 10 ton) om te zetten in 700 kilo paddenstoelen, goed voor een winst van 7,4 miljoen VND (€ 284). Daarnaast brachten ze ook de organische mest op de markt, die ook nog eens 4 miljoen VND (€154) opleverde.
Naast de financiële voordelen bleek het model ook goed bestand tegen moeilijkere weersomstandigheden. Doordat het rijststro afkomstig is van duurzame rijstteelt, blijft het vrij van chemische bestrijdingsmiddelen. Dat zorgt voor een gezonde, stabiele voedingsbodem voor paddenstoelen, zelfs in de meest uitdagende omstandigheden.
Steeds meer boeren zijn ondertussen in het project gestapt. Inmiddels kweken 5 tot 7 huishoudens in de regio hun eigen rijststro-paddenstoelen, vaak naast hun fruitbomen. Zo spreiden ze hun inkomen en vergroten ze hun financiële zekerheid. De coöperatie ondersteunt hen met technische training en helpt bij de verkoop.
.jpg)
De eerste oogst gaf me zoveel voldoening! De paddenstoelen zijn niet alleen een extra bron van inkomsten voor mijn familie, ook mijn landbouwkennis is enorm gegroeid.
Ngan en twee andere vrouwen uit de coöperatie zijn actief betrokken bij het hele proces, van kweken tot oogsten. Voor hen betekent het een stap richting meer economische onafhankelijkheid. Ze verdienen nu zo’n 25.000 VND (€ 0,96) per uur – 50% meer dan het lokale minimumloon van 16.600 VND (€0,64) per uur.1
Met de steun van Rikolto en zijn partners kregen de deelnemers training over de juiste keuze van paddenstoelsubstraten, bemesting, waterbeheer en bescherming tegen plagen. Bovendien versterkte het project de onderlinge band tussen de vrouwen, waardoor ze ervaringen konden uitwisselen en elkaar ondersteunen. Wat begon als een experiment, groeide zo uit tot een inspirerend voorbeeld van circulaire landbouw.
.jpeg)
Je kan het oorspronkelijk Engelstalige artikel hier lezen (vertaald door stagiaire Souhaida Belefkih).
-
1 Het maandelijkse minimumloon voor het district Thanh Binh, Dong ThapProvincie, volgens Decreet Nr. 74/2024/NĐ-CP (geldig vanaf 30 juni 2024), is 3.450.000 VND (132,69 euro), wat overeenkomt met een uurloon van 16.600 VND (0,64 euro).
