De boerenbeweging van Noord-Kivu, de Belgische Ontwikkelingssamenwerking en Vredeseilanden gingen in 2008 samen lobbyen tot in het hoofdkwartier van het WFP in Rome. Samen wilden ze hen ervan overtuigen om – waar mogelijk – de lokale boerenorganisaties op hun lijst van leveranciers op te nemen. 25.000 boeren en boerinnen leveren nu regelmatig bonen en mäismeel aan de hongerige vluchtelingen in hun streek.
Het Wereldvoedselprogramma (WFP), de grootste aankoper en verdeler van voedselhulp, kocht al een groot deel van zijn voedselhulp lokaal aan, in de wijde omgeving van waar hun hulp nodig is. Maar cijfers tonen aan dat de aankopen vaak bij enkele grote handelaars gebeuren. Die handelaars strijken de winsten voornamelijk zelf op en geven de boeren daarom niet altijd een betere prijs.
Het lobbywerk bij het Wereldvoedselprogramma had effect: voortaan zouden ook kleinere boerenorganisaties mee mogen dingen naar de contracten. Maar de voorwaarden om te mogen leveren aan het Wereldvoedselprogramma zijn niet min. Het gaat altijd om grote bestellingen. Honderden tonnen. De vochtigheidsgraad van maïsmeel en de bonen mag niet te hoog zijn (wat als je geen goede opslagplaats hebt?), de boerenorganisaties moeten zelf het transport regelen, ze moeten zelf het maïs malen (wat als er geen maalderijen in de buurt zijn?), op de verpakking moet het logo en de naam van het donorland staan (wat als je geen machines hebt die dat logo kunnen printen op zakken?). Bovendien moet je als boerenorganisatie genoeg geld ter beschikking hebben om een garantievoorschot van 5% van de totale waarde te betalen.
De boerenorganisaties SYDIP en COOCENKI hebben in ieder geval bewezen dat ze in staat zijn aan de eisen van het WFP te voldoen. Samen hebben ze momenteel bijna 25.000 leden, allemaal kleine boeren en boerinnen. Coocenki levert nu regelmatig de gevraagde hoeveelheden bonen en maïsmeel van de gewenste kwaliteit.
Toch liep het in het begin niet van een leien dakje. De nodige maal- en opslaginfrastructuur in de regio was nauwelijks ontwikkeld. Maar ook in de communicatie en het begrijpen van de kleine lettertjes liep heel wat mis.
Uit alle moeilijkheden en tegenslagen hebben de boeren heel wat geleerd. Ze hebben geleerd hoe ze de kwaliteit van hun voedsel kunnen verbeteren en hoe ze zich beter en efficiënter kunnen organiseren. Voldoende krediet krijgen bij privé-banken is nog steeds niet evident, al hebben de bestellingen van het WFP voor meer “sérieux” gezorgd en is het vertrouwen gegroeid.
Een eigen maalderij met grote opslagplaats bleken ook onontbeerlijk. Die is er sinds begin 2010. Een enorme verandering. Al draait die maalderij voorlopig nog op dure dieselgeneratoren, waardoor het maïsmeel nog niet echt competitief is met het andere meel op de markt. Met steun van o.a. het Belgische bedrijf Livios wordt een waterkrachtcentrale gebouwd, die de maalderij binnenkort van waterkrachtenergie zal voorzien.
Coocenki, de Coopérative Centrale du Nord-Kivu, sloot vorig jaar 25 contracten af. Ze levert basisvoedsel aan noodhulporganisaties, waaronder het WFP als belangrijkste klant. En ze verkoopt zaden aan boerenorganisaties in de streek. Van 2004 tot vandaag heeft COOCENKI ongeveer 4000 ton landbouwproducten van kleinschalige boeren verkocht. 2009 en 2010 werden afgesloten met een omzetcijfer van respectievelijk 717.424 en 430.679 dollar.
Ook het inkomen van hun leden is gestegen omdat Coocenki een goeie prijs onderhandelt, en door een ingenieus ophaalsysteem het aantal tussenhandelaars is verminderd. Coocenki is in de wijde omtrek een referentie geworden op het vlak van collectieve verkoop. In mei 2011 ontvingen ze zelfs een eerste krediet van 263.000 dollar bedrijfskapitaal van Alterfin. Vredeseilanden heeft Coocenki al die tijd begeleid om uit te groeien tot het bedrijf van vandaag.
.jpg)