Begin oktober organiseerde de prestigieuze Universiteit voor Gastronomische Wetenschappen in Pollenzo, partner in het Europese project SchoolFood4Change, een speciale opleiding voor schoolchefs, Urban Food Enablers en Food Ambassadors. Collega Myrthe Peijnenborg en ikzelf werden gevraagd om enkele sessies te geven. Een kort verslagje.
De Universiteit voor Gastronomische Wetenschappen is niet zomaar een lokaal universiteitje. Het is dé bakermat van de slowfood-bewegingen. Chefs en andere foodies komen van over heel de wereld naar hier om hun kennis en vaardigheden bij te spijkeren en op die manier mee te bouwen aan een beter voedselsysteem. Logisch dus dat deze universiteit een belangrijke partner is in het SchoolFood4Change-project, waarbij 12 Europese landen zich actief willen inzetten voor betere schoolmaaltijden. Dit gebeurt via een drievoudige strategie:
Het project beschouwt lokale, regionale en nationale overheden als belangrijke katalysatoren bij het veranderen van het voedingssysteem op school. Maar ook schoolchefs kunnen een belangrijke rol spelen.
En dus mocht elke stad die bij het project betrokken is een lokale chef selecteren voor een gratis opleiding aan de universiteit, op voorwaarde dat de chef nadien de opgedane kennis deelt met andere schoolchefs en keukenteams in de stad. Een schitterend aanbod waar gretig gebruik van werd gemaakt. Voor de stad Gent werd Dimitry Tytgat, chef bij Culinor, geselecteerd.
Chefs en andere foodies komen van over de hele wereld naar deze universiteit om hun kennis en vaardigheden bij te spijkeren om zo mee te bouwen aan een beter voedselsysteem.
En zo stonden op maandagochtend in Pollenzo (Turijn) 22 chefs klaar voor een “once in a lifetime experience”. Gewapend met een koksvest, een keukenschort en veiligheidsschoenen verdwenen ze om 9u in het Foodlab van de universiteit. Ze werden er stapsgewijs ingewijd in het creëren van voldoende diversiteit bij een plantaardige menuplanning op school en het belang van nieuwe smaken om kinderen tot nieuwe eetpatronen te verleiden. Ook het beperken van voedselverspilling en het integreren van andere duurzame aspecten stonden op het menu.
Het werden lange dagen voor de chefs (iedere dag van 9u tot minstens 18u30), met een goede afwisseling tussen praktijk- en theorielessen. Als grote finale mochten ze op vrijdag met hun opgedane kennis zelf enkele recepten op basis van seizoensgroenten ontwerpen, die ‘s middags als lunch aan alle deelnemers werden voorgesteld. Het moet gezegd: het was overheerlijk.
Er verzamelden maar liefst 27 Urban Food Enablers en 10 Food Ambassadors in Pollenzo. Urban Food Enablers werken voor of samen met de betrokken steden en engageren zich om gedurende de volgende jaren in eigen stad een faciliterende rol te spelen. Ze brengen de nodige stakeholders bij elkaar, motiveren scholen, ouders, lokale boeren en andere actoren en zorgen voor ondersteuning zodat alle lokale scholen een gezond, duurzaam en toegankelijk voedingsbeleid kunnen ontwikkelen. Ze worden daarvoor bijgestaan door Food Ambassadors. Dit zijn jonge mensen uit de twaalf deelnemende landen die tijdens de afgelopen Eating City Summer Campus in Parijs werden geselecteerd om de Food Ambassadors bij te staan vanuit een meer regionale of nationale blik.
In Vlaanderen zijn Marlieke Bender (stad Leuven) en Sarah Bruinaars (stad Gent) de Food Enablers. Onze Food Ambassador is Hanne Van Nuffel, een diëtiste die ook deeltijds bij VVSG werkt als stafmedewerker voedingsbeleid in de kinderopvang.
Collega Myrthe mocht op donderdag de eerste sessie van de opleiding voor haar rekening nemen en nam de meer dan 70 deelnemers mee in de betekenis en het belang van een integrale aanpak (Whole School Food Approach). Samen met enkele Europese partners ontwikkelde Rikolto hiervoor een kader met 4 pijlers (schoolbeleid, voedingsaanbod op school, voedingseducatie en voedselomgeving van de school) waarvoor concrete criteria werden opgesteld.
Lokale, regionale en nationale overheden zijn enorm belangrijke katalysatoren bij het veranderen van het voedingssysteem op school. Maar ook schoolchefs spelen hier een grote rol in.
Scholen kunnen aan de hand van deze criteria een actief voedingsbeleid voeren, aangepast aan hun ambitieniveau (brons, zilver of goud). Op dit ogenblik testen zo’n 120 scholen in Europa het kader uit. Aan de hand van sprekende praktijkvoorbeelden uit deze pilootscholen maakte Myrthe de theorie voor de deelnemers heel toegankelijk en inspirerend.
Daarna was het mijn beurt: in twee sessies gingen we dieper in op de rollen, skills en metaskills van de Urban Food Enabler en de Food Ambassador. Vanuit onze praktijkervaringen in Vlaamse scholen en steden konden we ook geleerde lessen en goede praktijkvoorbeelden delen. Een belangrijke taak voor onze doelgroep is het activeren van verschillende stakeholders zoals ouders, schooldirecties, lokale boeren, lokale overheidsdiensten, voedingsbedrijven, cateraars … Maar hoe zorg je ervoor dat je al die stakeholders aan boord haalt? Hoe ontwerp je een gedeelde visie? En hoe engageer je je stakeholders ook op langere termijn?
De evaluatie van onze sessies was positief, dus nu is het aan de nieuwe Food Enablers en Ambassadors. We wensen hen alvast veel succes!
Wil je zelf ook meer weten over stakeholder engagement? Neem gerust een kijkje naar onze toolkit voor multistakeholderprocessen.
.jpg)